Έχω πολλά ελαττώματα, όμως έχω ένα χαρακτηριστικό το οποίο θα τολμούσα να πω πως θεωρώ προτέρημα: δε φοβάμαι να υπερασπιστώ τον εαυτό μου και τις απόψεις μου. Φυσικά, προσπαθώ πάντα να έχω λογικά επιχειρήματα και να τα εκφράζω ξεκάθαρα. Ξέρω ότι δεν θα φοβηθώ να διαφωνήσω και να πω αυτό που πιστεύω, όποιον κι αν έχω απέναντί μου, ό,τι κι αν πιστεύει για μένα και τις απόψεις μου.
Ωστόσο, τις περιόδους που για κάποιο λόγο η αυτοπεποίθησή μου μπορεί να μειώνεται, το χαρακτηριστικό μου αυτό αντικαθίσταται από αμφιβολία και φόβο. Το έψαξα μέσα μου και διαπίστωσα ότι ο φόβος να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου πηγάζει από τα εξής:
1. Φόβος για το τι θα σκεφτούν οι άλλοι για μένα
Δυστυχώς, ακόμη η κοινωνία μας χαρακτηρίζεται από την τάση να θεωρεί πρέπον μια γυναίκα να είναι περισσότερο χαμηλών τόνων από τον άντρα. Έτσι, μια γυναίκα πρέπει να δείχνει τον δυναμισμό της μέχρι ένα σημείο. Άρα ο φόβος μήπως κακοχαρακτηριστώ αν φανώ πολύ δυναμική υπερασπίστρια των πεποιθήσεων μου, μπορεί να με νικήσει, ανάλογα με το περιβάλλον και τις συνθήκες. Από την άλλη σκέφτομαι, ότι όσο υποχωρώ σε αυτή την λογική τόσο την ενδυναμώνω μέσα μου. Τελικά, ασπάζομαι κάτι με το οποίο διαφωνώ.
2. Ταύτιση με τις απόψεις του συνομιλητή (ή των συνομιλητών) παρόλο που μπορεί μέσα μου να διαφωνώ
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλός μας τείνει να συμφωνεί με αυτό που θα ακούσει. Έτσι, πολλές φορές, ακούμε κάτι και σπεύδουμε να το επιβεβαιώσουμε, παρότι αν το σκεφτούμε καλύτερα, πιο απομονωμένοι, θα δούμε ότι έχουμε άλλη άποψη.
3. Αμφιβολία για το αν η άποψή μου θα γίνει αποδεκτή από όλους
Μπορεί να τύχει να υποψιάζομαι ότι η άποψη μου δεν θα γίνει αποδεκτή από όλους, κι έτσι να σιωπήσω, αντί να αποδεκτώ το γεγονός ότι δεν γίνεται όλοι να συμφωνούν με όλους σε όλα. Αν περιμένω κάτι τέτοιο, απλά έχω μια μη ρεαλιστική προσδοκία.
4. Αμφιβολία για το αν η άποψή μου είναι σωστή
Κάποιες φορές, αυτά που πιστεύω ή νιώθω τα κρατάω για τον εαυτό μου από φόβο μήπως δεν είναι τα σωστά. Και τι θα πει «σωστό»; ?Οταν το ξανασκέφτομαι, το σωστό είναι αυτό που είναι για μένα σωστό (από τη στιγμή που δεν έχω σκοπό να βλάψω κανέναν). Έτσι, το θέμα δεν είναι τι είναι το σωστό αλλά τι μας εκφράζει περισσότερο.
5. Φόβος μήπως έρθει σύγκρουση ή η απογοήτευση του άλλου
Αυτός είναι ένας φόβος που συναντάω πολύ συχνά στις ανθρώπινες σχέσεις (συντροφικές, φιλικές, κοινωνικές, οικογενειακές). Προκειμένου να μαλώσω ή να χαλάσω τη διάθεσή μου, δεν θα εκφράσω αυτό που νιώθω ή χρειάζομαι, αφού ήδη ξέρω ότι ο άλλος δεν θα είναι σύμφωνος ή ότι θα τον στεναχωρήσω. Πόσο λάθος είναι αυτό! Απλά, κάποια στιγμή γίνεται ένα μεγάλο «μπαμ» και τότε τα πράγματα γίνονται πολύ χειρότερα.
6. Άγχος μήπως ο άλλος απορρίψει τον τρόπο σκέψης μου
Τι χρειάζεται για να μπορείς να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου, τις απόψεις και τις σκέψεις σου;
Να έχουμε ξεκάθαρα στο νου μας ότι δεν υπάρχει σωστό και λάθος σε αυτό που έχουμε ανάγκη και χρειαζόμαστε. Δες με κριτικό βλέμμα αυτά που σου λένε οι άλλοι σαν δεδομένα. Για παράδειγμα, όταν ακούσεις σαν επιχείρημα «έτσι είναι η φύση μας», σκέψου ότι η φύση μας αλλάζει ανάλογα με την εποχή και την αντίληψη. Για τους Αρχαίους ?Ελληνες η ομοφυλοφιλία ήταν κάτι φυσικό, ενώ για άλλες εποχές, ήταν κάτι αφύσικο.
Πολύ συχνά μέσα από μια σύγκρουση έρχεται μια πολύ θετική εξέλιξη. Έτσι, μη φοβάσαι τη σύγκρουση, αλλά σκέψου τον τρόπο που θα επικοινωνήσεις αυτά που θέλεις να εκφράσεις. (εδώ μπορείς να ανατρέξεις και σε παλαιότερο άρθρο μου για την επικοινωνία)
Αν ο άλλος δεν συμφωνήσει και δεν αποδεχτεί την άποψή σου, δεν σημαίνει ότι σε απορρίπτει σαν άνθρωπο, απλά ότι δεν συμφωνεί με κάτι από όσα λες. Βρες λίγο χρόνο και σκέψου ήρεμα τι είναι αυτό που πραγματικά σε εκφράζει, χωρίς να σκέφτεσαι τι θα σου έλεγε ο ένας ή ο άλλος.
Μπορεί να ξέρω ότι αυτό που πιστεύω με εκφράζει απόλυτα, όμως κάποιες φορές, αγχώνομαι για το αν ο άλλος θα το αποδεχτεί. Από την άλλη, πάντα σκέφτομαι ότι κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να ασπαστεί αυτά που εκφράζουν εμένα, ούτε να τα καταλάβει, αλλά ούτε και να τα αποδεχτεί. Αυτό δε σημαίνει ότι φταίω σε κάτι, αλλά ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να προασπίζεται την διαφορετικότητα του. Επίσης, προσπαθώ ( αν και δεν τα καταφέρνω πάντα) να είμαι ανοιχτή να στο ενδεχόμενο αλλαγής της αρχικής μου πεποίθησης. Μπορεί να ακούσω κάτι το οποίο θα με πείσει να αλλάξω τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα.
